Ce catalogue met en exergue le rôle prépondérant du relief dans le travail de l'artiste et s'attache à sa démarche et aux différentes étapes de réalisation de son oeuvre. ©Electre 2024

César Domela

La vision tactile een tastbare kijk

Figure marquante de l'avant-garde internationale de l'entre-deux-guerres, César Domela développe son langage personnel à travers ses « tableaux-objets », qui l'éloignent de la géométrie radicale de ses débuts néoplasticiens. Ces reliefs atypiques marquent l'introduction dans son oeuvre d'éléments extra-picturaux, naturels ou industriels : bois précieux, cuirs, écailles ou encore laiton, verre, plexiglas, duraluminium... Revendiquant la dimension artisanale de son travail, Domela transforme et associe ces différents matériaux, explorant leurs propriétés tactiles et visuelles, jouant sur leurs oppositions (le translucide et l'opaque, le brillant et le mat, le chaud et le froid...) afin de restituer le plus rigoureusement possible la vision mentale de ses compositions.

Par la présentation des calques préliminaires en vis-à-vis des reliefs et des sculptures, César Domela, la vision tactile éclaire le processus de création de l'artiste, montrant que le choix des matériaux est toujours assujetti à la composition de l'oeuvre, bien que la texture soit devenue un élément structurant. Ce catalogue met également en exergue les liens entretenus entre les reliefs et deux autres types d'oeuvres, les sculptures et les gouaches, où l'artiste trouve un espace de plus grande liberté.

César Domela, een markante figuur van de internationale avant-garde tijdens het interbellum, ontwikkelt met zijn « tableaux-objets » een eigen taal waardoor hij afstand neemt van de radicale geometrie uit zijn neoplastische beginjaren. Met die atypische reliëfs introduceert hij in zijn oeuvre natuurlijke en industriële elementen van buiten de schilderkunst : fijne houtsoorten, leer, schubben en verder ook messing, glas, plexiglas, duraluminium... Domela, die stond op de ambachtelijke dimensie van zijn werk, bewerkt en verenigt die verschillende materialen, verkent hun tactiele en visuele eigenschappen, speelt met onderlinge tegenstellingen (doorschijnend en ondoorschijnend, glanzend en mat, warm en koud...) om het denkbeeld van zijn composities zo nauwkeurig mogelijk te reconstrueren.

Door tegenover de reliëfs en de sculpturen ook de voorbereidende calques te plaatsen, biedt César Domela, een tastbare kijk een verhelderende blik op het creatieve proces van de kunstenaar. Zo wordt aangetoond dat de keuze van de materialen altijd ondergeschikt blijft aan de compositie van het werk, hoewel de textuur een structurerend element is geworden. In deze catalogus wordt eveneens toegelicht welke verbanden er bestaan tussen de reliëfs en twee andere soorten werken, sculpturen en gouaches, waarin de kunstenaar meer ruimte voor vrijheid vindt.